



































































Study with the several resources on Docsity
Earn points by helping other students or get them with a premium plan
Prepare for your exams
Study with the several resources on Docsity
Earn points to download
Earn points by helping other students or get them with a premium plan
Community
Ask the community for help and clear up your study doubts
Discover the best universities in your country according to Docsity users
Free resources
Download our free guides on studying techniques, anxiety management strategies, and thesis advice from Docsity tutors
üni tarih 101 notları yeter ama
Typology: Study notes
1 / 75
This page cannot be seen from the preview
Don't miss anything!
ADAy MEMuRLARıN TrMEı rĞiriııı DERs NoTLARı^ (z}
.ı,
ı) rnABLusGARp sAvAşı (ısıı^ - ı9t2)
itolyo'nın hommodde ve pozor oroyışı (sOmürgecilik^ omocı i!e) Osmonlı Devleti'nin Trob!usgorp'ı (^) koruyocok gücünün olmomosı Troblusgorp'ın konum olorok İtolyo'yo yokın olmosı İtolyo'nın Hobeşiston yenilgisinin ezikliğini otmok istemesi İtolyo'nın büyük devletlerin desteğini olmosı
İtolyo'nın Troblusgorp'ı işgo! etmesine korşı korodon ve denizden yordım yopomoyon Osmonlı Devleti gönüllü suboylor göndererek ho!kı direnişe geçirmeye (^) çolışmıştır.
Tobruk'ta elde ettiği başarılard ır.
İtolyo (^) Osmon!ı DevIeti'ni borışo zorlomok için on İri Ado'yı işgol etmiş ÇonokkoIe Boğozı'nı^ obluko oltıno^ olmıştır. Özellikle^ Bolkon
zorundo kolmış l9l2 Uşi Antloşmqsı'nı (^) imzolonmıştır.
sEBEP
o a a O a
AiLE, (^) çALışM,A vt soSyAL HizMrTLER BAKANLıĞı (^) l çaıışMA GENrı ııününıüĞü ı
Korodoğ. Yunoniston, Sırbiston ve Bulgoriston. Osmonlı Devleti'ne korşı Bolkon İttlffokı'nı oluşturdulor.8 (^) Ekim l9l2'de Korodoğ'ın osmonlı
Bolkon Devletleride bu sovoşo kotıldılor.
terhis (^) etmiş ve sonrosındo moğlup olorok Çotolco'yo kodor çekilmiştir. Rouf(orboy)^ aey,^ Homidiye^ Zırhlısı ile^ boşorılı^ mücodeleler vermişse de Ege odolorı Yunonlor torofındon işgol edilmiştir.
toNDRA ANTIAşMASı (^) İtE; bütün Bolkonlor, Edirne dohil Trokyo koybedilmiş, Midye -Enez hottı sınır kobuledilmiştir
f.- Not-1:
f,- Not-2:
f.-, Not-3:
f.- Not-4:
Osmanlı Devleti'nin yeniImesinin en önemli sebebi ordunun siyasete karışmasıdır. BalkanIar'da Osmanlılardan ayrılan en son topluluk olan Arnavutlar (^) da bağımsızlıklarını ilan etmişlerdir (19 12). İttihat ve Terakki mensupları Bab-ı All baskını ile iktidarı resmen ele geçlrm işlerd ir. Batı Trakya sorunu ortaya (^) ç|kmıştır.
ııı) ıı. BALKAN sAvAşı (ıgıg)
l.Bolkon Sovoşı'ndo Osmonlı Devleti'nden oldıklorı toproklorı poyloşomoyon Bolkon Devletleri doho fozlo poy oldığı gerekçesiyle Bulgoriston'o sovoş oçmıştır.
güçlenmesinden rohotsız o|duğu için) sovoşo girmiştir.^ Osmonlı
Bulgoriston'ın korşısındo yer olmıştır.
orolorındo yoptıklorı^ ve Bulgoriston'ın poyloşıldığı^ bir^ onloşmodır. t9l3 İstonbul Antloşmosı: Osmonlı ile Bulgoriston orosındo imzolonmıştır. Edirne geri olınmış Meriç nehri sınır kobul edilmiştir. l9l3 Atlno Antloşmosı: Osmonlı ile Yunoniston orosındo imzolonmıştır. (^) Giriğ Selonik ve Yonyo'nın Yunoniston'o oit olduğu kobul edilmiştir.
Sodece Müslümon ozınlığın durumu görüşülmüştür.
soNuç
Iı0 (^) ADAv MEMuRLARıN TEMEL EĞlTlM DERs NoTLARı (z)
Avusturyo ile Sırbiston orosındo boşloyon (^) sovoş, Almonyo, Rusyo, Fronso ve
Toroflor İttlfok ve İtllof Devletleriolorok (^) ikiye oyrılorok odlondırılmıştır:
Devlet!eri
İtolyo (Sovoş boşloyınco (^) torof değiştirmiştir.) Doho sonro Osmonlı (^) Devleti ve Bulgoriston do kotılmışlordır.
Romonyo, İtolyo, Portekiz, Brezilyo, Joponyc., (^) A.B.D, Yunoniston, Sl rbiston...
Sebep!eri:
e) Sovqşın (^) Boşlqmosı ve Gelişmesl
Boşto Bolkonlor (^) olmok üzere koybedilen toproklorı geri olmo düşüncesl. Turoncı|ık (rUrkçülük) ideolini gerçekleştirme düşüncesl. Almonyo'nın sovoşı kozonocoğıno kesin gözüyle (^) bokı!mosı. Siyosi yolnızlıkton kurtulmok istemesi. Kopitülosyonlor ve Düyunu Umumiye'den doloyı İngiltere ve Fronso'nın ekonomik boskısı oltındo buIunmosı. İttinotçı suboylordo Almon (^) hoyron!ığı o!mosı. İngiltere'den (^) koçon "Goben" (^) ve "Breslov" (^) odlı iki Almon gemisinin "Yovuz" (^) ve "Mldilll" (^) odı verilerek sotın (^) olındığının ilon edilmesi sonrosındo Korodeniz'e geçen (^) bu gemilerin (^) Rusloro oit Sivostopol
o o
,.]
AiLE, (^) çALışMA vE sosyAl HizMETLER BAKANLıĞı (^) / (^) çnıışMA GENıı^ ııününıüĞü^ tıı
. (^) Yenicepheleroçmolçkendiyüklerini hofifletmek . (^) Osmonlı'nınjeopolitikkonumundonyororlonmok . (^) Holifenin nüfuzundon foydolonmok (clnot llonı) . (^) Petrol bölgelerini kontrololtındo tutmok . (^) İngilizlerinsömürgeleriileirtibotınıkesmek . (^) Osmonlı'nın mevcut osker potonsiyelinden foydolonmok . (^) Boğozlor'ın kontrol oltındo tutulmosıylo Rusyo'yo yordım yopılmosını engellemek
İtolyo'nın Durumu: Sovoş öncesi gruploşmolordo^ Almonyo'nın^ yonındo^ yer
sovoşo kotılmıştır.
Sovyet Rusyo kurulmuştur.^ Sovyet^ Rusyo^3 Mort^ l9l8^ Brest-lİtowsk
kotılmıştır. ABD'nin^ kotılmosıylo sovoş^ kıso^ sürede sono^ ermiştir.
grubunda (^) savaşa en son katılan devlettir.
c) ı.oünyo Sqvoşı Sırosındo Büyük Devletlerİn Durumu
Konol @phesi: İngiitere'nin sömürgeleri ile irtibotını kesmek (^) Çin Almonlorlo
E) (^) çonokkole cephesl (lg Mort t9t5)
İtllot Devletleri'nin Boğozlor üzerinden Rusyo'yo yordım göndermek istemesl. İtllot Devletleri'nin (^) Osmonlı Devleti'ni sovoş dışındo bırokorok sovoşı kıso sürede sonlondırmok İstemelerİ.
oçıdon ovontoj elde etmek istemeleri.
çekerek yeni^ cepheler^ oçmok^ istemeleri.
. (^) Nusret Moyın Gemisi'nin boşorılı (^) çolışmolorı, Türk oskerinin kohromonlığı ve topçulorın isobetli otışlorı korşısındo İtllot Devletleri gerek denizde gerekse korodo moğlup olmuşlordır. . (^) Sovoş enoz2 yıldoho (^) uzomıştır. . (^) Bulgoriston Osmonlı Devleti'nin yonındo sovoşo girmiştir. . (^) İngiltere ve Fronso'nın itiborı sorsılmıştır. . (^) Gizlionloşmolor ortoyo (^) çıkmıştır. (nusyo'nın (^) sovoşton (^) çekilmesi üzeıine). . (^) Rusyo'yo yordım yopılomoyınco (^) Çorlık Rejimizor durumo düşmüş ve l9I7 Bolşevik İhtiloll'ne zemin hozırlomıştır. . (^) Mustofo Kemol'in Anofortolor, Conkboyırı, Arıburnu ve Kireçtepe'de
Mücodele'de lider olmosını soğlomıştır.
lıok Cepirest İngiltere Rusyo'yo korodon yordım yopmok ve petrol bölgelerini ele geçirmek omocıylo toorruzo geçmişse de Osmonlı ordulorı torqfındon Kutül-Amore bölgesinde durdurulmuş|ordır. Fokot yordım olon İngilizler ilerleyerek Boğdotı ele geçirmişler ve Musul önlerine ge|diklerinde Mondros Mutorekesi imzolonmıştır. g* (^) Not: Osmanlı Devleti Kut'ül Amare bölgesinde 13 bln civarında İngiliz askerini esir alarak zafer kazanmıştır. Ancak geneI (^) anlamda cephede başarısız olunmuştur. Surİye, Fİlİstin, Hİcoz ve Yemen Cephelerİ: Bu cephelerde İngilizlerle ve onlorın torofıno geçen Aroplorlo mücodele edilmiş ve koybedilmiştir.
f,- Not-3:
İslamcı lık ( Ü mmetçll lk) flkrin in geçerliliğin i kaybettiğl görü (^) lm üştü r. Osmanlılardan ayrılan en son toplu|uk (^) Araplardır. Mustafa Kemal'in l. Dünya Savaşı'ndaki son resmi görevi; en son kapanan (^) Suriye cephesindeki YıIdırım Orduları Grup Komutanlığı'dır.
Antloşmosı'ylo koponmıştır.
ıgo'ıİıı sıvışı oİnİşİvı wİı.soı,l İı.xrııni (e ocır ısı8): almon (^) denizoltılorı
Devletleri'nin yonındo sovoşo girdi. ABD Boşkonı Wilson, sovoşo girme koşulu
korumok olon 14 moddelik ilkeleriniyoyınlodı. Buno göre;
Boğozlor (^) bütün devletlere oçık olocoktır. Her mlllet kendi geleceğini kendisi toyin edebilecektir. Türkler nüfus
bölgelerde (^) boğımsız devletler kurobilecektir. Sovoş sonrosı toprok işgoli olmoyocoktır.
olmoyocoktır.
Alsos Loren böIgesi Fronso'yo verllecektir. Dünyo borışını soğlomok ve sürdürmek için Cemiyet-i Akvom (vllletler Cemiyetl) kurulocoktır. Sömü rgecl lik yo^ pı^ l moyocoktı r.
o
o a
a
ıı6 ADAy MEMuRLARıN TıMEL EĞlTiM DERs NoTLARı^ (z)
e) L0ünyo Sovoşı'nın Sonuçlorı
. (^) Yokloşık l0 milyon inson hoyotını koybetmiştir. . (^) Bozı büyük devletler yıkılmış, (^) milliyetçi|ik esosıno doyolı yeni dev|etler kurulmuştur (Avusturyo, Mocoriston, Yugoslovyo, Polonyo, (^) Çekoslovokyo). . (^) Bozı devletlerde rejim değişikliği meydono gelmiştir (Rusyo'do komünizm, İtolyo'do foşizm, Almonyo'do nozizm, Türkiye'de cumhuriyet). Oenel olorok cumhuriyet oğırlıklı rejimler kurulmuştur. . (^) Bozı dev|etlerde yönetimde (^) değişiklik olmuştur (İttlnot (^) ve Terokki mensuplorı yurt^ dışıno koçmış, yeni kobine kurulmuştur). . (^) Yeniteknolojik si]ohlor kullonılmıştır (uçoK (^) tonK denizokı). . (^) Kurtuluş Sovoşı'no sebep olmuştur. . (^) Moğlup devletlerle (^) önce oteşkeş doho sonro borış ontloşmolorı imzolonmıştır.
Osmon]ı i|e Mondros Mütorekesi- Sewes(Sew) Borış Antloşmosı
Bulgoriston ile Selonik Mütorekesi (^) - Neuilly(llöyyi) aorış Antloşmosı
Avusturyo lle ViIIo Gusti Mütorekesi (^) - Soint Germoin (Sen (^) Jermen) Borış Antloşmosı
Almonyo ile
Borış Antloşmosı
Mocoriston ile Trionon (Triyonon)Borış^ Antloşmosı
Osmonlı Devleti Ortodoğu'dokl toproklorını koybetmiştir.
olmuştur. MiIletler Cemiyeti (cemiyeti Akvom) kurulmuştur. (augünkü Birleşmiş Millet|erin ilk holidir)
rı) uondros^ Mütorekesi^ (3o^ Ekim^ t9l8)
A|LE, (^) çALışMA vE SosyAı ı-ıIzıııETLER BAKANııöı (^) / (^) çnıışMA GENıL MününıüĞü tı
bütünlük bozulmuştu r.)
edebiteceklerdir. (7.^ Mqdde;^ Bu modde^ ile^ Osmonlı^ toproklorı işgole oçık hqle gelmiştir.) Doğudoki 6 iIde (Olyorbokır, Elozığ, Von, Bitlis, Erzurum, Sivos) herhongl bir korışıklık (^) çıkorso burolor işgol edilebilecektir. (Za. Modde; Bu modde^ ile^ Doğu^ Anqdolu'do Ermeni^ Devleti kurulmqsıno zemin hozırlonmqk istenmiştir.)
terhis edilecektir. osmonlı dononmosı,^ gösteriIen limon!ordo^ İtllot^ Devletleri'ne teslim o|ocoktır. osmonlı Devleti siloh ve cephonelerini İtilof Devletleri'ne teslim edecektir.
serbest bı rokı l moyoco ktı r.
tünelleri ve geçitler İtllof Devletleri denetimine bırokılocoktır.
a
Moddeler
Moddeler
Rumlor torofındon kurulmuştur. Botı Anodolu ve Tro§o'yı Yunoniston'o dqhil ederek "Megolo ideo"yı (aUyul<^ Yunoniston'ı kurmok ve Bizons İmporotorluğunu yeniden conlondırmok) gerçekleştirmek^ lstemlşlerdir. Yunon KEıl HoçL Fener Rum Potrikhonesl okullordoki izci teşkilotlon ve diğer Rum cemiyetleriyle işbirliği içindeydiler.
Mondros'ton sonro do^ fooliyetlerinisürdürmüş^ bir^ Rum^ cemiyetidir.
Fotih'in l46l'de ortodon koldırdığı Trobzon Rum Pontus İmporotorluğu'nu yeniden kurmok^ için^ çolışmolor yopmıştır.
çolışmolor yopmışlordır.
kurulmu
İngilizlerle iyi geçinerek ülkeyi en oz zororlo kurtormok isteyen ve İngiliz mondosınısovunon bu cemiyete Podişoh Vohdettin Sodrozom Domot
inonmışlordır; ilmi, ohloki, sosyol yollorlo siyoset yopmışlordır.
Amerikon mondosını sovunmuşlordır
mümkün olocoğıno inonmışlordır. Meşruti demokrosiyi ilke edinmişlerdir.
Doğu Anodolu'do boğımsız bir Kürt Devletikurmok için kurulmuşso do holkın fozlo desteğini olomomıştır.
ve ıtİıof
İttlnot ve Terokki'ye muholif olorok kurulmuş, Mondros'ton sonro do rnilli mücodeleye korşı fooliyet sürdürmüştür.
zomonlo milli mücodele sofıno geçmişlerdir.
Ttrtr ADAv^ MEMuRLARıN^ TEMrı rĞiriıvı^ DER§^ NoTLARı^ (z)
Türk holkının hoklılığını bosın yoyın^ yo|uylo^ Dünyo^ komuoyuno duyurmoyı omoçloyon^ bir^ cemiyettir.^ Silohlı direnişi^ düşünmemiştir.
Doğu Anodolu'do Ermeni Devleti'nin kurulmosıno^ engel^ olmok omocıylo ortok^ sovunmo kororıolmış^ bir^ cemiyettir.
f.- Not-1:
3.- Not-2:
f.- Not-3:
f.- Not-4:
Cemiyetlerin hemen hemen hepsinin kuruluşunda dayandıkları nokta^ Wilson İll<eleri'dir. Mllli cemiyetler kendi bölgelerini kurtarmak için kurulmuş, Sivas^ Kongresi'nde "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-l Hukuk Cemiyeti" adı altında birleştiriImişlerdir.
ku ru lm uşla rd ır. Başlangıçta basın-yayın yoluyla mücadeleyi, gerekirse^ silahlı direnişe geçmeyi amaçlamışlardır.
vıı) nınis BARış KoNFERANsı (ıa^ ocAK^ ıgıg) İtilof Devletleri'nin temsilcileri moğlup^ dev|etleri^ ile^ yopocoklorı^ borış ontloşmolorının (^) şortlorını belirlemek için Poris'te^ toplonmıştır.^ Sevr^ horiç^ diğer
çıkorıno ters^ düştüğü^ için^ ve^ Yunon^ propogondosın|n^ etkisihde^ kolorok yunoniston'o (^) verilmiştir. Bu oloy İtilof Devletleri orosındo ilk defo ikilik çıkmosıno ve^ bir^ yönüyle^ ll.^ Dünyo^ Sovoşı'no sebep olmuştur.
ilk kez burada ortaya atılmıştır.
Doğu
vııı) izuin,ix (^) işoaı.i (ıs (^) MAyıs ısıs)
kotliomloro girişmişlerdir.
f,- Not-1 İzmir'in işgaIinin önemli sonuçları:
ıx) ıuinaı. eRisroı- (^) RApoRu (ıe (^) ıriu ısıs) Amerikolı bir omirol olon Bristol'un (^) boşkonlığındoki bir heyet Botı (^) Anodolu'yo ge|erek (^) incelemelerde bulunmuş ve burodo nüfus (^) çoğunluğunun Türklere oit
hoksız olduğunu (^) ileri sürmüştür. ABD kondırıldığını (^) görmüş, Wilson (^) ilkelerinin uygulonmomosıno kızorok (^) oktif dünyo siyosetinden (^) çekilmiş ve "Monroe Doktrini"ne geri dönmüştür.
tr, NoT: Amiral Bristol raporu Türk halkının (^) ve Kurtuluş Savaşı'nın hakIılığını göstermesi aÇısından önemlidir. Batı Anadolu'daki (^) Yunan işgalinin haksızlığını dünyaya duyuran ilk uluslararası belgedir.
KWAY-| (^) uİuİvı: Mondros Mütorekesi'nden (^) sonro boşloyon (^) işgoller, işgollere İstonbul llükümeti'nin sessiz kolmosı ve Osmonlı ordulorının terhis edilmiş olmosı üzerine kurulmuştur. Holkın (^) kurduğu bölgesel direniş güçleridir. Düzenli ordu kuruluncoyo kodor düşmonı (^) oyolomoyıve koyıp verdirmeyiomoç|omış; (^) iht'ryoçlorını holkon korşıloyon (^) bellı bır merkezden yönetilmeyen (^) düzensiz ordulordır.
/,- NoT: (^) TBMM'Ye karŞı Çıkan isyanların bastırılmasında etklll (^) olmuşlar ve düzenIi ordunun Çekirdeğini oluşturmuşlardır.^ İlk^ Kuvay-ı Milliye direnişi Döğol'da (Hatay) başlamıştır.
x) KuRTutuş sAvAşı (^) HAZıRLıK DöNEMİ
etmelç bir hükümet kurmok (^) veyo kurulocok hükümette bokon (^) olobilmek için
Anodolu'yo geçmek (^) ve milli (^) mücodeleyi boşlotmok (^) istemiştir.