Pharmacy Notes For Pharmacists, Study notes of Pharmacology

Download Pharmacy Notes For Pharmacists and more Study notes Pharmacology in PDF only on Docsity!

Acil Serviste

Akılcı Antibiyotik

Kullanımının

Temel İlkeleri

Dr. A. Çağrı Büke

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji 12/o4/

Akılcı antibiyotik kullanımı

• Antibiyotiklere karşı direnç gelişmesinde ve yayılmasında en birincil neden “Antibiyotik kullanımı” gelmektedir.
• Antibiyotikler en yoğun olarak toplumda kullanılmaktadır
• Son yıllarda kullanım miktarlarında artışlar söz konusudur
• Avrupa birliği ülkelerinde 2009 – 2010 karşılaştırıldığında oran 3.5 kata kadar ulaşabilmektedir

Avrupa Birliği Ülkelerinde Antibiyotik Tüketimi

Avrupa Birliği Ülkelerinde Tüketilen Antibiyotikler

Soru-1 Antibiyotik kullanımını gerektiren bir

enfeksiyon hastalığı var mı?

• Ateş yüksekliği antibiyotik kullanımı için bir endikasyon

değildir

• Viral enfeksiyonların seyri sırasında da yüksek ateş saptanır
• Yakınma / Hikaye
• Fizik muayene bulguları Klinik Enfeksiyon
• Rutin laboratuvar incelemeleri hastalığı
• Özgül laboratuvar sonucu Kesin Enfeksiyon hst

Soru-2 Enfeksiyon alanından mikrobiyolojik

inceleme için uygun örnek alındı mı?

• Mikrobiyolojik inceleme için enfeksiyon alanından örnek

antimikrobiyal tedaviye başlamadan önce alınmalıdır

• Tanı için;

(Nitelikli balgam, orta akım idrar örneği, yara yeri akıntısı, BOS ve diğer vücut boşluklarından alınan steril sıvı örnekleri)

• Örneğin boyalı preparatının incelemesi
• Kültür

Soru-4 Hangi antibiyotik en iyi seçenektir?

• O bölgede etken olabilecek mikroorganizmanın antibiyotik duyarlılık sonucu bilinmelidir
• Kullanılacak antibiyotiğin söz konusu enfeksiyon alanına penetrasyonu güçlü olmalıdır
• Dokuda yeterli konsantrasyona ulaşmalıdır
  • Menenjit
  • Beyin absesi
  • Endokardit
  • Pnömoni
  • Osteomiyelit
  • Prostatit

Soru-4 Hangi antibiyotik en iyi seçenektir?

• Cidi enfeksiyonlarda bakterisidal antibiyotikler

kullanılmalıdır

• Zamana bağlı bakterisidal etki: Beta laktam antibiyotikler
• Konsantrasyona bağlı bakterisidal etki: Aminoglikozidler, florokinolonlar
• Kullanılması düşünülen antibiyotiğe karşı aşırı duyarlılığı

olup olmadığı sorgulanmalıdır

Soru-6 Göz önünde bulundurulması gereken

konakçı faktörleri var mı?

• Yaş
• Gebelik
• Böbrek yetmezliği
• Karaciğer yetmezliği
• Altta bağışık sistemi baskılayan hastalık

Böbrek yetmezliğinde antibiyotik doz ayarlaması

Doz ayarlamasına gereksinim olmayan antibiyotikler

• Sefalosporinler: Sefaperazon, seftriakson
• Makrolidler: Eritromisin, klaritromisin, azitromisin
• Tetrasiklinler: Doksisiklin
• Florokinolonlar: Moksifloksasin
• Diğer: Klindamisin, rifampin, kloramfenikol

Hamilelikte kontrendike olan antibiyotikler

• Kloramfenikol
• Sülfonamidler
• Tetrasiklinler
• Florokinolonlar

Karaciğer yetmezliğinde doz azaltılması/dikkatli

kullanılması gereken antibiyotikler

• Rifampin
• Klindamisin
• Kloramfenikol
• Metronidazol
• Bazı sefalosporinler (seftriakson, sefaperazon)
• Sülfametoksazol
• Flukonazol, itrakonazol
• Amfoterisin B

Soru-8 En uygun doz nedir?

• Gerekli olan en düşük doz verilmelidir
  • Süperenfeksiyonların gelişimini önlemek için
  • Yan etki gelişimini önlemek için
  • Maliyeti azaltmak için

Soru-9 Tedavi sırasında antibiyotik değişikliği

gerekli midir?

• Tedavi değişikliğinin en başlıca nedeni kültür antibiyogram

sonuçları oluşturur

• Tedavi sırasında yan etki gelişmesi
  • Beta laktamlar; Hipersensitivite, GİS, döküntü, Kİ baskılanması
  • Florokinolonlar; GİS, hipersensitivite, kıkırdak doku harabiyeti, QT uzaması
  • Makrolitler; GİS, tromboflebit, hipersensitivite
  • TMP-SMX; Hipersensitivite, GİS, Stevens-Johnson sendromu
  • Aminoglikozidler; Nefrotoksisite