Docsity
Docsity

Prepare for your exams
Prepare for your exams

Study with the several resources on Docsity


Earn points to download
Earn points to download

Earn points by helping other students or get them with a premium plan


Guidelines and tips
Guidelines and tips

moleküler genetik ders, High school final essays of Biotechnology

genetiğe giriş moleküler düzeyde biyoteknoloji

Typology: High school final essays

2023/2024

Uploaded on 06/29/2024

ilaydaa-berfiin
ilaydaa-berfiin 🇹🇷

1 / 5

Toggle sidebar

This page cannot be seen from the preview

Don't miss anything!

bg1
MOLEKÜLER GENETİK
Dört büyük molekül ;
1- Karbonhidratlar : enerji ve organizmada bazı yapısal fonksiyonlardan sorumludur.
2- Lipid(yağlar) : bir çok işlevi vardır. hücre zarının yapısını , insulation, su kaybını önler,
koruyucudur.
3- Proteinler: vücutta önemli fonksiyonları bulunur. Enzimatik faaliyetler , yapısal iletişim,
deepolama regülasyon. Vücutta hemen herşeyi yapabilen bir moleküldür.
4- DNA : nükleik asitler ve proteinler en önemli moleküllerdir. Nükleik asitler proteinlşerden de
önemlidir.
Hayattaki En Önemli Molekül Nedir ?
- %100 DNA ya bağlıdır.
- DNA nın yapısı
- Protein sentezi
- Transkripsiyon
- Gen ifadesi
- DNA nın modifiye edilmesi
- Klonlama
- DNA nın kopyalanması
- Organizmalar arasındaki DNA diziliminin belirlenmesi
- Genlerin değişimi
- Gen ve genlerin ifadelerinin anlaşılması
- Genin yapısının biliinmesi
GENETİK (KALITIM BİRİMİ)
- Canlı organizmalarda kalıtım ve çeşitlilik konularını işleyen , canlının sahip olduğu bütün
özelliklerin kuşaktan kuşağa nasıl geçtiğini inceleyen bir biyoloji dalıdır.
Genetik bilginin akışı DNA dan Proteine doğrudur.
DNA-RNA-PROTEİN
DNA:tüm canlı organizmalarda genetik materyal ; ökaryotlarda çekirdekte kromozomlar üzerinde
bulunur. DNA zincirleri oldukça uzundur . en uzun innsan kromozomu 247 milyon bç
GEN:DNA boyunca spesifik bir ürün olan kromozom üzerinde spesifik bir noktada birkmiş kalıtsal
birim.
KROMOZOM: genleri içeren v diziye karışan linear DNA ve protein ortaklığı
GENOTİP: bir organizmanın genetik yapısı
FENOTİP: Bir organizmanın genetik çatı ve çevre ile belirlenmiş görünen özellikleri .
ALLEL: bir kromozom lokusundan elde edilen bir DNA nükleotid dizisinin alternatif verisyonlarından
biri
POLİMORFİZM: popülasyonda iki ya da daha çok alternatif genotiplerin varlığını yansıtır.
Popülasyonda bireysel çeşitliliğin derecesi olarak dikkate alınır.
GENOM: organizmadaki genetik materyal
pf3
pf4
pf5

Partial preview of the text

Download moleküler genetik ders and more High school final essays Biotechnology in PDF only on Docsity!

MOLEKÜLER GENETİK

Dört büyük molekül ; 1- Karbonhidratlar : enerji ve organizmada bazı yapısal fonksiyonlardan sorumludur. 2- Lipid(yağlar) : bir çok işlevi vardır. hücre zarının yapısını , insulation, su kaybını önler, koruyucudur. 3- Proteinler: vücutta önemli fonksiyonları bulunur. Enzimatik faaliyetler , yapısal iletişim, deepolama regülasyon. Vücutta hemen herşeyi yapabilen bir moleküldür. 4- DNA : nükleik asitler ve proteinler en önemli moleküllerdir. Nükleik asitler proteinlşerden de önemlidir. Hayattaki En Önemli Molekül Nedir?

  • %100 DNA ya bağlıdır.
  • DNA nın yapısı
  • Protein sentezi
  • Transkripsiyon
  • Gen ifadesi
  • DNA nın modifiye edilmesi
  • Klonlama
  • DNA nın kopyalanması
  • Organizmalar arasındaki DNA diziliminin belirlenmesi
  • Genlerin değişimi
  • Gen ve genlerin ifadelerinin anlaşılması
  • Genin yapısının biliinmesi GENETİK (KALITIM BİRİMİ)
  • Canlı organizmalarda kalıtım ve çeşitlilik konularını işleyen , canlının sahip olduğu bütün özelliklerin kuşaktan kuşağa nasıl geçtiğini inceleyen bir biyoloji dalıdır. Genetik bilginin akışı DNA dan Proteine doğrudur. DNA-RNA-PROTEİN DNA:tüm canlı organizmalarda genetik materyal ; ökaryotlarda çekirdekte kromozomlar üzerinde bulunur. DNA zincirleri oldukça uzundur. en uzun innsan kromozomu 247 milyon bç GEN:DNA boyunca spesifik bir ürün olan kromozom üzerinde spesifik bir noktada birkmiş kalıtsal birim. KROMOZOM: genleri içeren v diziye karışan linear DNA ve protein ortaklığı GENOTİP: bir organizmanın genetik yapısı FENOTİP: Bir organizmanın genetik çatı ve çevre ile belirlenmiş görünen özellikleri. ALLEL: bir kromozom lokusundan elde edilen bir DNA nükleotid dizisinin alternatif verisyonlarından biri POLİMORFİZM: popülasyonda iki ya da daha çok alternatif genotiplerin varlığını yansıtır. Popülasyonda bireysel çeşitliliğin derecesi olarak dikkate alınır. GENOM: organizmadaki genetik materyal

GEN: özgül bir protein üretimi için gerekli bilgiyi kodlayan DNA parçasına gen denir

  • Bir hücrenin taşıdığı genlerin tamamı o hücrenin genotipini oluşturur.
  • Bu genlerin hücreye kazandırdığı özellikler ise o hücrenin fenotipini oluşturur. Temel Yapı Taşları
  • Nükleotidler  Fosfat grubu  Pentoz şeker DNA VE KROMOZOMLAR Deoksiribonüklerik asit DNA olarak bilinir.Francis Crick ve James Watson tarafından keşfedilen DNA bir çift sarmal moleküldür. DNA nın içeriği bir seri azotlu baz şeker ve fosfatlardan oluşmuştur. Şeker ve fosfatlar DNA ipliğinin iki kenarını oluştururken merdiven basamaklarını azotlu bazlar oluşturmaktadır. DNA molekülünün oluşması ve düzeni için bazı kurallar vardır. bunlar aşağıdaki gibidir.  4 azotlu baz gelişigüzel eşleşmez .sitozin guaninle , adenin timinle eşleşebilir. fosfat ve şekerlerde S-P-S-P şeklinde sıralanırlar. DNANIN YAPISI :
  • Şeker fosfat iskeleti
  • Nükleotid bazları merdiven basamağını oluşturacak şekilde bağlanarak iki zinciri bir arada tutar. PURİNS= adenin ve guanin PRYMIDINES= sitozin ve timin DNA
  • 2 polinükleotid zincirinden oluşan ikili sarmal yapı ; 20 nm çapta
  • Nükleotid : 5 karbonlu şeker (deoksiriboz) , fosfat , organik baz (AGTC)
  • Nukleotid zinciri , bir şekerin hidroksil grubu diğerinin diğerinin fosfat grubuna (fosfpdaiester köprü ) bağlanarak oluşur.
  • Zincirin bir ucunda nserbest 5’ trifosfat grubu diğer ucunda serbest 3’ hidroksil grubu bulunur.
  • Şeker + fosfat = omuragayı oluşturur. Bazlar içerde yerleşmiştir. (A=T, C=G)
  • İki zincir bazlar arasındaki hidrojen bağları ile bağlanır.
  • A-T arasında 2 H bağı C-G arasında 3 H bağı bulunur.
  • Bazlar birbirinden 3.4 A uzaklıkta ; iki zincir ters yönlü paraleldir (antiparalel) 5’-3’ / 3’-5’
  • Tamamlayıcı zincirlerden oluşur.
  • Sağ dönümlü sarmal β formu (orijinal form) büyük ve küçük çukurlar içerir.
  • En önemli özelliği ; esnek ve değişken oluşudur.
  • Ayrılma = denatürasyon yeniden birleşme = renatürasyon İKİ İPLİĞİN AYRILMASI  DNA replikasyonu ve ekspresyonu için 2 iplik ayrılmalıdır.  Geçici ayrılma  Kısa bölgeler halinde, kovalent bağlar bozulmadan.  Tekrar hızla birleşebilir (tamamlayıcı baz eşleşmesi ile)  Z DNA sol dönümlü zigzag form (sınırlı parçalarda görülür)  A-DNA (nadir) form , sadece dehidre durumlarda bulunur.  Nükleazlar fosfodiester bağları koparır (hidroliz)

 İnsan genom projesi ; kromozomlar üzerindeki genleri tespit etmeyi her bir genin ince detayına girip özelliklerini ortaya koymayı amaçlar.  Bu proje hastalıkların teşhisinden tedaviye her aşamada yol göstericidir.  Bir organizmanın her bir hücresinde bulunan genetik bilginin tamamına denir.  İnsan genomu 46 tane doğrusal DNA molekülü

  • Toplam uzunluğu 2 metre
  • 3 milyar baz çifti GENOM YAPISI  Genom terimi 1920 yılında bir organizma tarafında taşınan tüm genleri ifade etmek üzere kullanılmaya başlanmıştır.  Genom ; DNA zincirinde kodlanan ve diğer dizilerin tamamıdır.  Genom , bir organizmanın kromozomlarında bulunan genetik şifrelerin tamamını simgeler.  Her bir türün sahip olduğu genom kapasitesi C değeri olarak bilinir.  Canlılar alemi C değeri bakımından 10’6 bç (mycoplasma) ile 10’11 bç (bitkiler) arasında değişik büyük bir çeşitliliğe sahiptir. GENOM KOMPLEKSİĞİ VE GENOMLAR ARASI FARKLAR  Genom kelimesi ‘’gen’’ ve kromozom kelimesinin ‘’om’’ kısmının birleşmesiyle oluşmuştur.  Ökaryotlarda , DNA nın histon proteinleriyle paketlenmesi sonucunda kromozomları oluşturur.  Ayrıca palindrom DNA lar , satallit DNA lar ve intronlar genomun ne kadar kompleksli yapıda olduğunu gösterir.  Ayrıca genetik polimorfizm olayıda vardır. bir gende ya da kromozomal lokustaki baz değişikliği (mutasyon) o lokus için çoklu formların (polimorf) meydana getirmesini sağlayabilir  Genetik polimorfizm ; bir popülasyondaki farklı bireylerin farklı sekanslarına sahip olduğunu gösterdiğigibi bir bireydeki tek kopyalı gen alllelerini de tanımlar tanımlar ve durum evrim sürecinde çok önemli bir yer almıştır. PROKARYOTİK ORGANİZMLAR  Bakteriler  Mavi-yeşil algler  Riketsiyalar  Aktinomisetler  Mikoplazmalar  Gerçek çekirdek zarları ve membrana organelleri bulunmaz  DNA molekülü hücre içinde serbest halde bulunur  Prokaryotik organizmalarda çekirdek zarı bulunmaz. PROKARYOTLARDA

 Prokaryotik genom (tek ve dairesel DNA molekülü) ve bazı prokaryotik hücrelerde bulunan küçük ve dairesel DNA molekülleri olan plasmidler.. PROKARYOTİK HÜCRELERDE GENOM YAPISI  Prokaryotik genom büyüklükleri türlere göre farklılık gösterir.  İnsan solunum yollarında sık görülen hoemophilus influenze bakterisi genomu 1,8 mb (1.8x

(^6) )baz çifti uzunluğundadır.  Escherichia coli , prokaryotik organizmalar arasında MODEL olarak kabul edilir.  Prokaryot hücrelerin genomu kromozomal DNA ile birlikte plasmid DNA ve hareketli DNA elementleri oluşturmaktadır. PROKARYOTLARDA KROMOZOMAL DNA  Tek bir halkasal kromozomdur. Bazen buna çekirdek genomu da denir.  Çift iplikli DNA , topoizomeraz sınıfı enzimlerinde etkisiyle meydana gelen süper kıvrımlardan ve katlanmalardan dolayı kovalent olarak kapalı halkasal formdadır  E coli incelendiğinde ; 4.6 mb uzunluğunda tek bir dairesel kromozoma sahiptir ve genomunda 4000 in üzerinde gen tanımlanmıştır. bu da e coli genomunun %88 ini oluşturur. Fakat bu genleri yaklaşık %35 inin fonksiyonu bilinmemektedir. PROKARYOTLARDA PLASMİD DNA  1-20 arasında değişen küçük dairesel dubleks DNA moleküllerini içerirler. her bakteri plasmid taşımaz  Plasmidler bakterinin büyümesi için esas olan genetik bilgiyi taşımazlar. Ancak bunların taşıdığı genler bakteriye konukçusunu seçme avantajı sağlar. plasmidler üzerinde yer alan genler antibiyotiğe karşı dirençli olmayı ve toksin üretimi sağladıkları gibi C kaynağı olarak başka oragnik bileşikleri kullanma yeteneği de sağlar.  Plasmidler Rekombinant DNA teknoloji ile birlikte genlerin klonlanması için kullanılır. plasmidler klonlanmış DNA yı taşıyan en yaygın vektörlerdir  Plasmidler kromozomal DNA dan bağımsız replike olabilirler ve yalnızca 2-4 kb büyüklüğünde